De gastdocent Peter Halfwerk heeft onderstaande info voor jullie klaargezet met uitleg over iconische, arbitraire gebaren en classifiers, met daarin linkjes naar de volgende filmpjes.

Lees het rustig door ter voorbereiding op de theorie die in de ochtend van bijeenkomst 6 verder wordt besproken.
(ben je bekend met deze termen, zal het dus minder werk zijn. Ben je niet bekend met deze termen, kijk dan goed de filmpjes en besteed meer aandacht alvast aan de linkjes in het naslagwerk) 

Hallo allemaal,

Binnenkort zullen wij elkaar treffen om lekker aan de slag te gaan met vertalingen en spelen met vertaalkeuzes door te kijken naar synoniemen, leengebaren en gebruik van classifiers.

Om deze bijeenkomst meer tijd te hebben voor oefenen en zeker te weten dat de beoogde voorkennis gelijk is voor iedereen, heb ik wat lees/kijk materiaal voor jullie om de stof al wat eigen te maken.

Informatieblok 1: Iconische en arbitraire gebaren

Als je bezig bent met muziekvertalingen, is het soms goed om je bewust te zijn van het verschil tussen iconische en arbitraire gebaren. Hiervoor heb ik twee linkjes met uitleg over de twee termen:

Iconisch gebaar: https://gebareninzicht.nl/termview/59

Arbitrair gebaar: https://gebareninzicht.nl/termview/58

Natuurlijk hoef je echt niet van elk gebaar te weten waar het onder valt, maar als je bezig bent met het visueel maken van muziekteksten, dan loont het om vooral te kijken naar iconische gebaren, omdat deze vaak al meer visueel zijn dan arbitraire gebaren. Iconische gebaren helpen wat dat betreft meer bij het snel schetsen van het plaatje of verhaal dat jij wilt vertellen met je muziekvertaling.

Ditzelfde is ook van belang voor leengebaren toepassen. Het kan namelijk voorkomen dat je tijdens de voorbereiding een woord of zin heb in je tekst die niet of niet goed/mooi te vertalen is met een gebaar uit de Nederlandse/Vlaamse Gebarentaal, maar wellicht is er wel een gebaar in een andere gebarentaal. Het loont om daar soms naar te kijken want die gebaren kunnen misschien wel gebruikt worden voor je vertaling.

Nu hoor ik jullie denken: maar gaat de begrijpbaarheid van de vertaling dan niet omlaag?

Natuurlijk, als je ineens voor alles een leengebaar gaat gebruiken, wordt het niet meer te volgen voor NGT-vaardigen. Maar 1 a 2 gebaren, is zeker geen probleem. Als dit leengebaar een iconisch gebaar is, dan is het vaak al visueel genoeg voor de toeschouwers om te begrijpen waar het over gaat.

Natuurlijk moet je hierbij wel kijken naar een overweging voor jezelf: hoe trouw wil je zijn aan de NGT/VGT met je vertaling? Het is een artistieke keuze die je maakt als gebarentaalperformer.

Informatieblok 2: Classifiers

Andere manieren om vertalingen meer visueel te maken, zijn rolnemen (wat jullie in bijeenkomst 7 gaan bespreken) en het toepassen van classifiers. Classifiers is een van de belangrijkste grammaticale onderdelen van gebarentalen, maar wat zijn het dan precies?

Classifierpredicaten, kortweg classifiers, zijn betekenisloze handvormen die in een gebarenuiting betekenis krijgen door een zelfstandig naamwoord ervoor te gebaren. Door deze classifier te plaatsen in de ruimte, krijgt het onderwerp ineens een locatie en door deze classifier te bewegen, kan men globaal laten zien hoe het onderwerp beweegt. Daarnaast kan een classifier ook nog eens meervoud aantonen door bepaalde handvormen te gebruiken of door een handvorm te herhalen. Door een classifier constructie te gebruiken in je gebarenzin, kan je veel informatielagen verwerken in een korte zin, zeker als je ook nog eens twee handen gebruikt die de relatie van onderwerpen onderling laat zien.

Dit filmpje legt het kort uit: https://www.gebareninzicht.nl/onderzoeksresultaat/47

In het bovenstaande filmpje worden entiteitclassifiers besproken, de classifier stelt een bepaalde entiteit voor. Er is echter ook nog een twee soort classifier, namelijk de hanteerclassifier. Bij deze soort classifiers gaat het vooral om hoe/waarmee een handeling wordt uitgevoerd, bijvoorbeeld bij het werkwoord GEVEN, is de handvorm in de basis een geld-hand, maar als je een bal geeft, gebruik je twee ontspannen B-handen voor een grote bal of een C-hand voor een kleine tennisbal bijv. Dit pas je ook veel toe tijdens rolnemen.

Classifiers zijn dus een handige manier om veel informatie in een korte tijd over te brengen naar je luisteraars. Maar belangrijk is altijd: zorg dat je altijd duidelijk maakt wat de classifier is. Je kan niet zomaar een classifier inzetten, want dan is het een betekenisloze handvorm.

Om jullie wat meer bekend te maken laten worden met het gebruik van classifiers, heb ik hieronder een filmpje in American Sign Language wat door Ben Bahan zo visueel wordt gemaakt met classifiers, dat bijna iedereen het wel begrijpt. https://www.facebook.com/watch/?v=1639328392762926 (vanaf 0:42)

(Optionele) Opdracht:

Kijk bovenstaand filmpje. Uiteindelijk gebaart Ben een hele keten met classifiers. Probeer voor jezelf te op te schrijven welke informatie Ben allemaal geeft terwijl hij een classifier maakt. Denk aan tempo, snelheid, welke informatie geeft hij mee in zijn mimiek etc.

​